Czy aktywność fizyczna ma zawsze wymiar prozdrowotny? Zagrożenie uzależnieniem od ćwiczeń fizycznych u sportowców amatorów – Justyna Marczyk
Prezentujemy streszczenia (w jęz. polskim oraz j. angielskim) prac naukowych nadesłanych w ramach konkursu na najlepsze wystąpienie dotyczące interdyscyplinarności w fizjoterapii podczas II kongresu KIF.
W kategorii „WYSTĄPIENIA USTNE. Sesja dla studentów, studenckich kół naukowych” – 3 miejsce zajęła Justyna Marczyk
* * *
Tytuł: Czy aktywność fizyczna ma zawsze wymiar prozdrowotny? Zagrożenie uzależnieniem od ćwiczeń fizycznych u sportowców amatorów
Autorzy: Justyna Marczyk¹, dr hab. Anna Stasiak²
¹ Studenckie Koło Naukowe BRAIN CLUB, ITS, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
² Wydział Lekarski, UM w Łodzi
STRESZCZENIE
Wprowadzenie: Aktywność fizyczna jest niezbędna dla zachowania zdrowia fizycznego i psychicznego. Kinezyterapia jest podstawą fizjoterapii. Ćwiczenia pozytywnie wpływają na masę ciała, ciśnienie tętnicze, glikemię, układ mięśniowy i nerwowy (w tym funkcje kognitywne), zapobiegają depresji oraz są ważnym elementem profilaktyki chorób kardiologicznych i nowotworowych. Jednakże, aktywność fizyczna czasem przekształca się w czynnik rujnujący życie człowieka, prowadząc do uzależnienia (physical exercise addiction, AD). Zaburzenie to może dotyczyć nawet ponad 30% ćwiczących [1].
Cel: Celem badania była ocena ryzyka AD wśród mężczyzn trenujących amatorsko na siłowniach w Łodzi.
Materiał i metody: Grupę badaną stanowiło 76 mężczyzn w wieku 18-40 lat trenujących minimum raz w tygodniu przez co najmniej rok. W badaniu wykorzystano Skalę Uzależnienia od Ćwiczeń Fizycznych (the Exercise Dependence Scale-Revised, EDS-R), Kwestionariusz Przymusu Ćwiczeń (the Obligatory Exercise Questionnaire, OEQ) [2, 3] oraz autorską ankietę pozwalającą zebrać podstawowe dane na temat respondentów, z uwzględnieniem charakterystyki ich treningów. Całkowity wynik EDS-R mieści się w przedziale 26-126 pkt. Osoby z wynikami 0-42 pkt są klasyfikowane jako nieuzależnione-bezobjawowe, z wynikami w 43-84 pkt jako nieuzależnione-objawowe, a z wynik ≥85 wskazuje na ryzyko AD. Dane opracowano w programie GraphPad Prism 6.0. Wyniki przedstawiono w postaci średnich ±SD i zanalizowano za pomocą jednoczynnikowej ANOVY, testu porównań wielokrotnych Tukeya oraz korelacji Pearsona. Istotność statystyczną stwierdzano przy P<0,05.
Wyniki: Większość respondentów była w wieku 21-30 lat i trenowała 2-3 razy w tygodniu przez ponad 5 lat. W grupie badanej średni wynik EDS-R wyniósł 66,25±17,65 pkt (zakres: 28- 108 pkt). 14% mężczyzn sklasyfikowano jako zagrożonych uzależnieniem od ćwiczeń fizycznych, 76% jako nieuzależnionych-objawowych, a 9% jako nieuzależnionych-bezobjawowych. Na podstawie OEQ stwierdzono, że 64% panów odczuwa przymus podejmowania ćwiczeń (wynik 50 pkt); średni wynik OEQ to 53,46±10,48 pkt (zakres: 31-74 pkt). Badani, którzy trenowali 4-5 razy w tygodniu, uzyskali znacząco wyższe wyniki w obu kwestionariuszach niż trenujący rzadziej (jednoczynnikowa ANOVA i test wielokrotnych porównań Tukeya, P < 0,01). Co więcej, potrzeba podejmowania ćwiczeń fizycznych jest bezpośrednio powiązana ze stażem treningowym. Mężczyźni trenujący 4-5 lat i dłużej odczuwają statystycznie istotnie silniejszy przymus ćwiczeń w porównaniu z trenującymi krócej (jednoczynnikowa ANOVA i test wielokrotnych porównań Tukeya, P<0,05). Stwierdzono istotną statystycznie korelację pomiędzy przymusem ćwiczeń a ryzykiem EA (korelacja Pearsona: r=0,78; 76 par zmiennych; P<0,001).
Wnioski: Systematyczny trening niesie ze sobą duże ryzyko EA. Tylko 9% respondentów nie wykazywało żadnych objawów EA. Ryzyko EA jest dodatnio skorelowane z częstotliwością treningów i poczuciem przymusu ćwiczeń.
Słowa kluczowe: aktywność fizyczna, uzależnienie behawioralne, uzależnienie od ćwiczeń
* * *
Title: Is physical activity always beneficial for health? Risk of physical exercise addiction among amateur athletes
Authors: Justyna Marczyk¹, dr hab. Anna Stasiak²
¹ BRAIN CLUB STUDENT RESEARCH CLUB, ITS, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lodz
² Faculty of Medicine, Medical University of Lodz
ABSTRACT
Background: Engaging in physical activity is crucial for maintaining both physical and mental well-being. Kinesiotherapy is the basis of physiotherapy. Regular exercise helps maintain healthy body weight, lowers blood pressure and blood sugar levels, prevents cardiovascular diseases, cancer, and depression, and improves musculoskeletal, nervous, and cognitive health. However, sometimes physical activity becomes a life-ruining factor and may evolve into behavioral addiction. Based on various sources, it has been suggested that this disorder could impact over 30% of individuals who engage in exercise [1].
Aim: The study aimed to evaluate the risk of exercise addiction (EA) among male amateur gym enthusiasts in Łódź.
Material and methods: The study included 76 men aged 18-40 who had trained once a week for at least a year. The risk of EA was assessed using the Exercise Dependence Scale-Revised (EDS-R) and the Obligatory Exercise Questionnaire (OEQ) [2,3]. Our survey gathered essential information about the respondents, which included their training characteristics. The EDS score ranges from 26 to 126 points. Scoring between 0-42 is non-addicted-asymptomatic and between 43-84 is non-addicted-symptomatic. Scores of 85 or higher indicate a risk of EA [2]. Data were processed using GraphPad Prism 6.0. Mean ± SD was presented and analyzed using one-way ANOVA, Tukey’s multiple comparison test, and Pearson correlation. Statistical significance was set at P<0.05.
Results: Most of the respondents were between 21-30 years old and trained 2-3 times a week for over 5 years. The study group had a mean EDS-R score of 66.25±17.65 points, with a range of 28 to 108 points. The prevalence of EA was 14%, with 76% of men classified as symptomatic non-addicted and 9% as asymptomatic non-addicted. Based on the OEQ results, 64% of respondents feel the compulsion to engage in physical exercise with a mean score of 53.46±10.48 points (ranging from 31 to 74 points). Respondents who trained 4-5 times per week scored significantly higher in both questionnaires than those who trained less often (Oneway ANOVA and Tukey’s multiple comparisons test, P<0.01). Furthermore, the need to engage in physical exercise is directly related to one’s level of training experience. Men who have been training for 4-5 years or longer feel a statistically significantly stronger urge to exercise compared to those who have been training for a shorter time (One-way ANOVA and Tukey’s multiple comparison test, P<0.05). A direct, statistically significant relationship was found between exercise compulsion and EA risk (Pearson correlation: r=0.78; 76 pairs of variables; P<0.001).
Conclusions: Systematic training carries a high risk of leading to behavioral addiction. Only 9% of respondents showed no symptoms of EA. The risk of developing exercise addiction is positively correlated with the frequency of training and the feeling of compulsion to exercise.
Piśmiennictwo / References
1. Di Lodovico L, Poulnais S, Gorwood P. Which sports are more at risk of physical exercise addiction: A systematic review. Addict Behav. 2019;93:257-262.
2. Kostorz K, Cynarski WJ, Polechoński J. Exercise Dependence in Practitioners of Martial Arts and Combat Sports. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(24):16782.
3. Fan H, Gan Y, Wang R, et al. The Relationship between Obligatory Exercise and Eating Attitudes, and the Mediating Role of Sociocultural Attitudes towards Appearance during the COVID-19 Pandemic. Nutrients. 2021;13(12):4286.
