Teraz czytasz
Samodzielność zawodowa fizjoterapeutów w ramach świadczeń gwarantowanych w praktyce

 

Samodzielność zawodowa fizjoterapeutów w ramach świadczeń gwarantowanych w praktyce

  • Samodzielność to zdolność do w pełni niezależnego realizowania uzgodnionych celów, w tym do podejmowania niezbędnych decyzji.

Chyba nie będzie dużym nadużyciem stwierdzenie, że do niedawna fizjoterapeuci byli postrzegani jako personel pomocniczy, który mógł jedynie realizować zlecenia lekarza. Sytuację diametralnie zmieniła długo wyczekiwana Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty (Dz. U z 2019 r. poz.952), w której, mimo dużego sprzeciwu, wyraźnie stwierdzono (w art. 2 tejże ustawy), że zawód fizjoterapeuty jest samodzielnym zawodem medycznym.

W kontekście wyżej wymienionej ustawy warto przypomnieć, że:

  • Samodzielność wykonywania czynności zawodowych występuje w każdej formie wykonywania zawodu, zarówno w ramach zatrudnienia pracowniczego, zatrudnienia cywilnoprawnego, a także prowadzenia indywidualnej lub grupowej praktyki.
  • Fizjoterapeuta przy podejmowaniu czynności nie powinien wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe. Podjęcie się czynności, do których nie ma on odpowiedniej wiedzy i umiejętności, może zostać uznane za przewinienie.
  • Fizjoterapeuta współpracuje z osobami wykonującymi inne zawody medyczne.
  • Fizjoterapeutę z lekarzem łączy więź merytoryczna, a nie służbowa, co oznacza, że lekarz nie jest zwierzchnikiem fizjoterapeuty, a równorzędnym partnerem w pracy.
  • Fizjoterapeuta ma prawo do samodzielnej decyzji o celowości zastosowania danych czynności w granicach przygotowania zawodowego.
  • Samodzielność jest uniwersalną cechą zawodu fizjoterapeuty.
  • „Zlecenia lekarskie” to nie „polecenia lekarskie”.
  • „Zlecenia lekarskie” nie mogą być traktowane jako bezwzględny nakaz dla fizjoterapeuty, aby zastosował jakieś działania na pacjencie.
  • Fizjoterapeuta w przypadku uzasadnionych wątpliwości powinien domagać się od lekarza, który wydał zlecenie, uzasadnienia jego potrzeby. Fizjoterapeuta ma prawo odmówić wykonania zlecenia, przyczynę odmowy musi niezwłocznie podać na piśmie.
  • Samodzielność nakłada na fizjoterapeutów obowiązek analizowania pod kątem zasadności każdego ich działania zawodowego.
  • Fizjoterapeuta nie działa automatycznie, bez zastanowienia, nawet wtedy, gdy realizuje zlecenie lekarskie. Podejmując się czynności zawodowej, fizjoterapeuta musi, w ramach swojego doświadczenia i kwalifikacji, poddać ocenie pod kątem zasadności każde ze swoich działań i odpowiednio zareagować w przypadku stwierdzenia błędu w decyzji o jego podjęciu.

Pierwszym krokiem w usankcjonowaniu samodzielności fizjoterapeuty w ramach świadczeń gwarantowanych, do którego długo przekonywaliśmy Ministerstwo Zdrowia, była nowelizacja rozporządzenia z dnia 13 grudnia 2018 roku, zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej (Dz. U poz. 2396).

Nowelizacja umożliwia fizjoterapeucie uprawnionemu do samodzielnej pracy planowanie terapii w dwóch zakresach: fizjoterapii ambulatoryjnej i fizjoterapii domowej. W ten sposób zaczęły urzeczywistniać się kompetencje zawodowe fizjoterapeutów wynikające de facto z Ustawy o zawodzie fizjoterapeuty.

Mamy nadzieję, że otworzy to drogę do kolejnych zmian we wszystkich rodzajach i zakresach świadczeń, mimo wielu emocji, które budziło i nadal budzi powierzenie fizjoterapeutom zadań dotychczas przypisanych tylko lekarzom. Wierzymy, że dzięki wspólnej pracy i przy wsparciu całego środowiska udowodnimy, że samodzielność fizjoterapeuty to nie tylko przepis, bo znajduje on również potwierdzenie w codziennej pracy z pacjentem, która przynosi wymierne efekty.

Mówiąc o samodzielności nie można zapominać, że wynika z niej też dodatkowa odpowiedzialność. Należy bowiem pamiętać, że zgodnie z art. 4 ust. 1 Ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty, każdy „fizjoterapeuta wykonuje zawód z należytą starannością, zgodnie z zasadami etyki zawodowej, poszanowaniem praw pacjenta, dbałością o jego bezpieczeństwo i wykorzystując wskazania aktualnej wiedzy medycznej”. Przepis ten dotyczy wszystkich fizjoterapeutów. Fizjoterapeuta, który pomimo posiadania wiedzy o potencjalnym zagrożeniu dla zdrowia pacjenta oraz mający uprawnienia do modyfikacji skierowania w przypadku zleceń wydanych przez lekarza niebędącego lekarzem specjalistą w dziedzinie rehabilitacji, wykona te zabiegi, może ponieść odpowiedzialność za wyrządzenie ewentualnej szkody pacjentowi.

W przypadku zabiegów zleconych w ramach skierowania wydanego przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego będącego lekarzem specjalistą w dziedzinie rehabilitacji, fizjoterapeuta poniesie odpowiedzialność w przypadku wyrządzenia szkody pacjentowi, o ile nie zgłosił on przepisującemu lekarzowi swoich zastrzeżeń i nie odnotował tego faktu w dokumentacji medycznej. Należy zatem pamiętać, że wykonywanie zawodu fizjoterapeuty polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych ze wszystkimi tego konsekwencjami wynikającymi z przepisów prawa. A zatem fizjoterapeuta podczas udzielania świadczeń zdrowotnych podlega odpowiedzialności cywilnej, karnej, ale także zawodowej (dyscyplinarnej).

Z danych uzyskanych z Narodowego Funduszu Zdrowia wiemy, że świadczenia fizjoterapeutyczne w ramach świadczeń gwarantowanych realizuje (wg stanu z maja 2019 r.) ponad 36 tys. fizjoterapeutów, w tym w fizjoterapii ambulatoryjnej – prawie 19 tys., a w fizjoterapii domowej – ponad 2,7 tys. fizjoterapeutów.

Ilu z tych ponad 20 tys. fizjoterapeutów korzysta z obowiązującego od 1 stycznia br. uprawnienia i wykorzystuje możliwość samodzielnej pracy z pacjentem, planowania terapii adekwatnej do potrzeb pacjenta w zakresie jej długości jak i zakresu realizowanych procedur? Niestety dziś nie posiadamy tych danych. Planowane jest przeprowadzenie analizy porównawczej w oparciu o dane NFZ po zakończeniu rozliczenia 2019 r.

Współcześnie pacjenci coraz bardziej dostrzegają rolę, jaką odgrywa fizjoterapia w całym procesie leczenia. Niestety nadal też dużej grupie pacjentów wydaje się, że fizjoterapia to darmowy masaż i refundowane spa. I to jest ta gorsza odsłona samodzielności. Pacjent dotychczas przyzwyczajony do wpływania na decyzję dotyczącą planu terapeutycznego staje przed fizjoterapeutą, który decyduje o przebiegu fizjoterapii. Rodzi to wiele emocji. Pacjent oczekujący biernej terapii, którą dotychczas otrzymywał, jest niezadowolony.

Czas na zmiany. Zmiany podejścia do procesu fizjoterapii zarówno ze strony pacjentów, świadczeniodawców, jak i fizjoterapeutów. Rolą tych ostatnich jest ocena faktycznych, aktualnych potrzeb pacjentów i wyznaczenie celów terapii, której efekty następnie należy ocenić.

Daj znać, co sądzisz o tym artykule :)
Lubię to!
2
Przykro
0
Super
0
wow
0
Wrr
0

© 2020 Magazyn Głos Fizjoterapeuty. All Rights Reserved.
Polityka prywatności i regulamin    kif.info.pl

Do góry