W świecie idealnym powinno być tak, że operujący chirurg blisko współpracuje z fizjoterapeutą – mówi dr n. med. Paweł Adamczyk, ortopeda, traumatolog z Centrum Medycznego Gamma w Warszawie i ekspert w programie FIZJO-LEARNING.
Prowadzi Pan w ramach FIZJO-LEARNING szkolenia online z leczenia operacyjnego w ortopedii, farmakoterapii w ortopedii, a także diagnostyki obrazowej w praktyce fizjoterapeutycznej.
Ważne jest, aby fizjoterapeuci mieli możliwość zapoznania się właśnie z wiedzą z tych zakresów od strony praktycznej i z punktu widzenia ortopedy. Podczas szkoleń kładziony jest nacisk m.in. na stosowane leki, podkreślamy, na co trzeba zwracać uwagę w pracy z pacjentem operacyjnym. Wydaje mi się, że udało się pokazać praktyczną stronę zastosowania tej wiedzy w codziennej pracy.
Czy poruszane są też tematy, których fizjoterapeuci mogli nie być uczeni w czasie studiów?
Program edukacji fizjoterapeuty nie jest spójny, zależy od uczelni. Są osoby po studiach, które nigdy nie były na sali operacyjnej, nie miały okazji zobaczyć operacji na żywo. A warto mieć świadomość, jak przebiegają zabiegi, jakie są różnice w zakresie endoprotez czy tego, co można zrobić w czasie artroskopii, itd. Często łączymy procedury np. osteotomię podkolanową z rekonstrukcją więzadła krzyżowego przedniego (ACL). Od tego zależy dalsza praca z pacjentem, także fizjoterapeuty. Wiedza zdobyta podczas takiej obserwacji jest dla niego bardzo użyteczna.
Pańskie szkolenia cieszą się dużym zainteresowaniem wśród fizjoterapeutów. Jak Pan myśli, dlaczego?
Spojrzenie na ten sam problem z punktu widzenia ortopedy i fizjoterapeuty często jest inne, choć mówimy o tym samym bolącym kolanie czy stawie skokowym. Sam korzystam z wiedzy ekspertów, uczestnicząc w szkoleniach dla fizjoterapeutów. Uważam, że powinno to też działać w drugą stronę. Fizjoterapeuci muszą wiedzieć, kiedy należy wkroczyć z chirurgią. Są takie sytuacje, kiedy na przykład trzeba myśleć o protezie, a nie stosować dalej leczenie zachowawcze. Oczywiście na takim szkoleniu nie ma możliwości przekazania całej swojej wiedzy. Wydaje mi się jednak, że główne założenia zarysowałem. Po szkoleniu zawsze można się ze mną skontaktować czy też porozmawiać z innym ortopedą. Regularnie zapraszam fizjoterapeutów do siebie na salę operacyjną. Dużo osób jest tym zainteresowanych.
Jak Pan postrzega relację lekarza i fizjoterapeuty?
Nie wyobrażam sobie działania bez takiej współpracy. Mam przyjemność pracować w ośrodku, w którym gabinety zabiegowy i rehabilitacji są bardzo blisko siebie. Mijamy się na korytarzu, również z pacjentami. Często widzę, jak ćwiczą osoby, które niedawno operowałem. A ostatnio sam przeżyłem przygodę z zerwanym ścięgnem Achillesa i jestem w procesie fizjoterapii. To doświadczenie jest dla mnie bardzo istotne, umożliwia spojrzenie na ten sam problem z innej perspektywy.
Uważam, że są zawody lekarza ortopedy i fizjoterapeuty są ze sobą mocno związane. Budowanie między nimi jakiegokolwiek muru byłoby błędem. Funkcjonujemy w dużej synergii, pacjenci krążą między nami. Warto, abyśmy mówili jednym językiem. To, co się zmieniło w miarę upływu czasu, to postępująca specjalizacja. Już coraz mniej jest ortopedów, którzy operują wszystkie okolice anatomiczne. Jesteśmy w stanie wejść na wyższy poziom szczegółowości, na przykład patologii ręki, stopy, kręgosłupa. To też uwzględniam w szkoleniach.
Jak postrzega Pan rolę fizjoterapeuty w swoim zespole?
My się uzupełniamy. Bliska współpraca jest niezbędna. Fajnie jest pracować w ośrodku, gdzie prężnie działa rehabilitacja lub współpracować z rehabilitantami z innych placówek, żeby wiedzieć, co się dzieje z naszymi pacjentami. Gorzej jest, gdy pacjenta przyjmuje do szpitala jedna osoba, operuje druga, prowadzi na sali trzecia, a rehabilitacja odbywa się w przypadkowym miejscu, które nie ma żadnego związku z placówką, gdzie odbył się zabieg. To system, który obecnie jest trudno przeskoczyć. W świecie idealnym powinno być tak, że operujący chirurg blisko współpracuje z fizjoterapeutą. Dziś interdyscyplinarność w medycynie jest kluczowa. Większy komfort pracy dają wyspecjalizowane ośrodki, bo duże rządzą się zupełnie innymi prawami, jeśli chodzi np. o dużą urazówkę.
Nie da się odnieść pełnego sukcesu leczniczego bez pooperacyjnej rehabilitacji?
Oczywiście. Jeden i drugi etap leczenia musi być wykonany maksymalnie dobrze. Bardzo często trzeba przeprowadzić również rehabilitację przedoperacyjną, aby przygotować pacjenta do zabiegu i wtedy wynik operacji jest lepszy a i rehabilitacja po zabiegu przebiega korzystniej. Ważny jest też aspekt praktyczny: chociażby trzeba nauczyć osoby szykowane do operacji biodra, w jaki sposób poruszać się o kulach, wysiadać z samochodu czy korzystać z toalety oraz jak przygotować dom. Istotne jest też przygotowanie psychologiczne, pacjent powinien wiedzieć czego się spodziewać i że obecnie leczenie operacyjne to nie „jest ostateczność”. Są to proste rzeczy, które powinny się odbyć przed zabiegiem. Mówimy też o trendzie długofalowym, jakim jest skracanie czasu unieruchomienia pacjenta. To wymaga dobrej współpracy z fizjoterapeutą. Powrót do ruchu powinien być jak najszybszy a rehabilitacja rozpoczęta również możliwie jak najszybciej. Fachowa rehabilitacja jest warunkiem koniecznym dobrego wyniku właściwie każdej operacji (i leczenia „zachowawczego”) z naszej specjalizacji.
Dr n. med. Paweł Adamczyk
Specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu pracujący obecnie w CM Gamma oraz Grupie Lekarskiej FORM. Członek rady doradczej przy projekcie SmarterDiagnostics oraz ekspert projektu FIZJO-LEARNING. Autor lub współautor wielu publikacji oraz wystąpień zjazdowych w Polsce i poza jej granicami. Członek wielu towarzystw naukowych m.in. Europejskiego i Polskiego Towarzystwa Chirurgii Stopy i Stawu Skokowego, Polskiego Towarzystwa Ortopedii i Traumatologii oraz ESSKA (European Society of Sports Traumatology, Knee Surgery and Arthroscopy).
Korzystaj ze szkoleń na platformie Fizja!
Dostępne szkolenia online z dziedziny fizjoterapii ortopedycznej:
- „Badanie i strategie leczenia dolegliwości bólowych kręgosłupa szyjnego”;
- „Badanie i strategie leczenia dolegliwości bólowych kręgosłupa lędźwiowego”;
- „Zapalne choroby reumatyczne w diagnostyce różnicowej dolegliwości bólowych kręgosłupa i stawów obwodowych”;
- „Funkcjonalny Trening Medyczny”;
- „Diagnostyka obrazowa w praktyce fizjoterapeutycznej”;
- „Leczenie operacyjne w ortopedii”;
- Farmakoterapia w ortopedii;
- „Kompleks barkowy – badanie i strategie leczenia”;
- „Staw kolanowy – badanie i strategie leczenia”.
Zdobywaj nową wiedzę dzięki szkoleniom w największej w Polsce bezpłatnej bazie szkoleń online z 8. dziedzin fizjoterapii.
Dostępna lista szkoleń online!
Wejdź na: fizja.pl
