Reforma rehabilitacji opracowana przez Krajową Izbę Fizjoterapeutów wpisuje się w agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju ONZ¹, a w szczególności w realizację celu trzeciego (SDG 3). Zakłada on zapewnienie wszystkim ludziom w każdym wieku życia w zdrowiu i dobrobycie. Jest on również podstawą agendy WHO Rehabilitacja 2030. W przyjętym planie do 2030 r. rehabilitacja ma się stać główną strategią zdrowia XXI wieku, a jej nadrzędnym zadaniem – optymalizacji poziomu funkcjonowania człowieka. Stan funkcjonowania uznano za trzeci wskaźnik zdrowia – na równi z wskaźnikami zachorowalności i śmiertelności społeczeństw – konieczny do monitorowania² ³. Gromadzenie informacji dotyczących rehabilitacji celem ulepszenia systemów informacyjnych ochrony zdrowia (ang. health information systems) powinno odbywać się z wykorzystaniem Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF).⁴ Więcej na temat agendy Rehabilitacja 2030 przeczytasz w „GF” nr 8 (3/2019).
Krajowa Izba Fizjoterapeutów rozpoczęła reformę rehabilitacji trzy lata temu, krok po kroku realizuje kolejne jej założenia. Aby mogła być w pełni zaimplementowana do sytemu opieki zdrowotnej i wypełniać rekomendacje WHO, wymaga powszechnego systemu sprawozdawczego opartego na rzetelnych miernikach stanu funkcjonowania pacjentów poddawanych rehabilitacji.⁵ Długoterminowym celem jest zapewnienie bardziej efektywnego finansowania systemów opieki zdrowotnej.
System oparty na planowaniu i refundacji rehabilitacji za wykonane poszczególne procedury w przeliczeniu na punkty jest od wielu lat niewydolny. Z tego względu jedno z głównych założeń reformy, a więc pierwszy jej filar, zakłada zmianę planowania i refundacji rehabilitacji przy zastosowaniu poniższych procedur:
WIZYTA FIZJOTERAPEUTYCZNA
W rozumieniu badania funkcjonalnego i planowania fizjoterapii, udzielania porady lub wydawania orzeczeń lub zaświadczeń.
TERAPIA INDYWIDUALNA
W rozumieniu wykonywania wszystkich procedur fizjoterapii bez limitu w jednostce czasu pracy fizjoterapeuty, która jest podstawą rozliczenia i sprawozdawania.
FIZJOPROFILAKTYKA
W rozumieniu prowadzenia indywidualnej i grupowej aktywności fizycznej w formie treningu medycznego i edukacji zdrowotnej w jednostce czasu pracy fizjoterapeuty, która jest podstawą rozliczenia i sprawozdawania.
Część założeń została już wprawdzie wprowadzona do systemu świadczeń gwarantowanych w styczniu 2019 r., ale wciąż potrzebne są dalsze prace nad rzetelnymi i opartymi na zasadach rynkowych wycenami świadczeń.
Praca nad ujednoliceniem systemu sprawozdawczego, który stanowi drugi filar reformy, zapoczątkowana została w marcu 2018 r. wydaniem wytycznych do udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu fizjoterapii i ich opisywania w dokumentacji medycznej. Z początkiem 2019 r. KIF rozpoczęła bezpłatne szkolenia w tym zakresie, które objęły programem edukacji już ponad 14500 fizjoterapeutów (do końca 2019 r.). W programie szkoleń na 2020 r. przyjęto podobne założenia ilościowe.
Ostatnim elementem tego procesu jest dostarczenie „narzędzi sprawozdawczych”. KIF od wielu miesięcy pracuje nad opracowaniem innowacyjnej aplikacji Finezjo do prowadzenia dokumentacji fizjoterapeutycznej na podstawie wydanych wytycznych. Pierwsza wersja aplikacji z podstawowymi funkcjonalnościami będzie dostępna dla indywidualnych praktyk na przełomie 2019/2020.
Jednym z kluczowych założeń projektowanej aplikacji jest wprowadzenie do systemu sprawozdawczego obiektywnych i powtarzalnych mierników zmiany stanu funkcjonowania pacjentów poddawanych leczeniu w procesie rehabilitacji. Jest to wyjście naprzeciw konieczności mierzenia trzeciego wskaźnika zdrowia, a w konsekwencji możliwości szacowania rzeczywistych nakładów finansowych potrzebnych dla rehabilitacji w systemie opieki zdrowotnej.
1. https://www.un.org.pl/agenda-2030-rezolucja
2. Stucki G, Bickenbach J. Functioning: the third health indicator in the health system and the key indicator for rehabilitation. European Journal of Physical and Rehabilitation Medicine. 2017 Feb;53(1):134-138.
3. Cieza A. Rehabilitation the Health Strategy of the 21st Century, Really? Archives of physical medicine and rehabilitation. 2019 Nov;100(11):2212-2214.
4. Stucki G, Bickenbach J, Melvin J. Strengthening rehabilitation in health systems worldwide by integrating information on functioning in national health information systems. American Journal of Physical Medicine & Rehabilitation. 2017 Sep;96(9):677-681.
5. Prodinger B, Tennant A, Stucki G. Standardized reporting of functioning information on ICF-based common metrics. European Journal of Physical and Rehabilitation Medicine. 2018 Feb;54:110-117.
Daj znać, co sądzisz o tym artykule :)
