„Kampinos, 2 razy w tygodniu, 60 min przed jedzeniem” – być może tak wyglądałaby recepta na wizyty w Kampinoskim Parku Narodowym, gdyby przełożyć na polski grunt inicjatywę, którą już od 10 lat wdrażają organizacje w Ameryce Północnej. PaRx oraz ParkRx to inicjatywy realizowane przez medyków, którzy chcą poprawić stan zdrowia swoich pacjentów poprzez zachęcanie ich do kontaktu z naturą.
– Badania medyczne wyraźnie wskazują na korzyści zdrowotne wynikające z kontaktu z naturą. Ta ekscytująca współpraca z PaRx jest przełomem w leczeniu problemów zdrowia psychicznego i fizycznego. Nie mogła rozpocząć się w lepszym momencie, ponieważ nadal zmagamy się z wpływem pandemii COVID-19 na nasze codzienne życie – powiedział Steven Guilbeault, kanadyjski minister środowiska i zmian klimatu.
Jak to działa?
W programie PaRx może wziąć udział każdy licencjonowany pracownik ochrony zdrowia w USA i Kanadzie – od pielęgniarek, przez lekarzy, po fizjoterapeutów. Aby medyk mógł przepisywać wizyty w parkach narodowych, musi zarejestrować się w odpowiednim systemie. Potem otrzymuje plik z kodami do recept i gotowe! Pacjenci realizują zalecenia, odwiedzając dowolne stanowe parki narodowe. Jeśli to wizyta jednorazowa wchodzą za darmo. Gdy planują częstsze wizyty, mogą zaopatrzyć się w roczny karnet ze specjalną zniżką.
Naturalnie każdy kontakt z naturą jest cenny. Korzyści zdrowotne są obserwowane niezależnie od tego, czy spędzamy czas w parku narodowym, czy miejskim. Planowanie „zielonego czasu” powinno być zawsze dostosowane do potrzeb i możliwości pacjenta. A to oznacza, że owym „parkiem” może być każda „zielona” przestrzeń dla niego dostępna.
Czy w Polsce to możliwe?
W naszym kraju zalecenia dotyczące spędzania czasu na łonie natury na razie stanowią jedynie element ogólnych porad dotyczących aktywności fizycznej. Jeżeli fizjoterapeuta chce włączyć tego typu zalecenia do swojej codziennej praktyki, warto aby skorzystał z porad ParkRx.
1. Czas na łonie natury czwartym filarem zdrowia
Gdy udzielasz porad dotyczących stylu życia, diety, ćwiczeń fizycznych i nawyków dotyczących snu, dodaj do nich czas spędzany na łonie natury.
2. Spersonalizuj zalecenia
- Dowiedz się, gdzie mieszka i pracuje pacjent, żeby polecić mu pobliskie tereny zielone, po których możne np. chodzić lub jeździć na rowerze.
- Poleć wprowadzenie „zielonych zmian” do codziennej rutyny – pomóż zaplanować wizytę z rodziną w parku lub trening cardio na szlaku.
- Udzielaj informacji, przedstawiając dowody naukowe.
- Rozpoznaj i pomóż pacjentowi pokonać jego bariery. Pamiętaj, że prawie każdy może zwiększyć ilość czasu spędzanego na łonie natury bez względu na swoje możliwości fizyczne i miejsce zamieszkania.
3. Zapisz zalecenia
Podobnie jak w przypadku wizyty u lekarza czy spotkania przy kawie, jesteśmy bardziej skłonni do dotrzymywania zobowiązań, jeśli zostaną zapisane na kartce.
4. Monitoruj
Sprawdź postępy pacjenta podczas następnej wizyty.
5. Bądź zmianą!
Pacjenci, którzy wiedzą, że ich medycy wprowadzają w swoje życie zalecenia dotyczące kontaktu z naturą, są bardziej zmotywowani do zmiany swoich zachowań.
