Czego oczekuje fizjoterapeuta?
Prawdopodobnie tego samego, czego każdy wykształcony, odpowiedzialny człowiek. Zatrudnienia w odpowiednich warunkach. Godnej zapłaty za pracę. Możliwości współpracy z innymi specjalistami. Perspektywy rozwoju. Krótko mówiąc: w zasadzie niby niczego nadzwyczajnego, a jednak rzeczywistość wciąż jest daleka od realizacji choćby części z tych potrzeb.
Polscy fizjoterapeuci stanowią trzecią pod względem liczebności grupę w Europie. Wspólnie z Francją stanowimy 25 proc. wszystkich fizjoterapeutów w naszym regionie. To ogromna siła!
Dlaczego tak się dzieje?
Za kształt polityki zdrowotnej w każdym kraju odpowiadają instytucje państwowe, podejmujące decyzje na podstawie zgromadzonych danych, wcześniejszych doświadczeń oraz opinii ekspertów. Wpływ na nią mają również szersze struktury, w których kraj funkcjonuje – w naszym przypadku jest to Unia Europejska.
Problemy polskich fizjoterapeutów są zbieżne z tymi, z którymi borykają się nasi koledzy z zagranicy. W wielu państwach system opieki zdrowotnej wymaga dostosowania go do wymogów współczesnej medycyny, a w tym i fizjoterapii. Obecnie Unia Europejska jest w trakcie wprowadzania nowych dyrektyw, które mają ujednolicić przepisy dotyczące zawodów medycznych.
To bardzo ważny moment. Właśnie teraz jest dla nas najlepszy czas na włączenie się w proces tworzenia i wdrażania nowych przepisów.
World Confederation for Physical Therapy (WCPT) to jedyna powszechnie znana w świecie instytucja reprezentującą fizjoterapeutów.
Kto może to zrobić?
The World Confederation for Physical Therapy (WCPT), czyli Światowa Konfederacja Fizjoterapii jest jedyną instytucją reprezentującą fizjoterapeutów, która jest powszechnie znana na świecie.
WCPT istnieje od 1951 r. i obecnie zrzesza 121 organizacji. Z każdego kraju tylko jeden podmiot może przynależeć do WCPT. Ponieważ w wielu państwach istnieje ich po kilka (np. stowarzyszenia naukowe czy izby), w 2019 r. została wprowadzona zmiana w konstytucji WCPT, zgodnie z którą prawo reprezentowania kraju ma największy z nich. Od stycznia 2020 r. formalnym przedstawicielem Polski jest Krajowa Izba Fizjoterapeutów.
Jak działa WCPT?
Przez wiele lat WCPT koncentrowało się na działalności naukowej. W obecnych czasach to jednak za mało, aby realnie wpływać na sytuację fizjoterapeutów na świecie. Dlatego WCPT rozpoczęło proces restrukturyzacji oraz zmieniło własną konstytucję. Dzięki tej nowelizacji KIF mógł stać się członkiem Światowej Konfederacji Fizjoterapii. Wcześniej nie było takiej możliwości.
To nie jest już ta sama organizacja, do której Polska należała przez ostatnie dziesięciolecia. Ma większą polityczną siłę niż nawet kilka wiodących państw odrębnie zrzeszonych. Stała się rozpoznawalna w strukturach międzynarodowych.
W tym momencie WCPT chce wpływać na dynamikę rynku fizjoterapii i szuka silnych partnerów do współpracy.
Czy Polska to atrakcyjny partner?
Dopóki zawód fizjoterapeuty nie podlegał regulacjom, nie było nawet wiadomo, ilu nas pracuje w zawodzie. Bez struktur skupiających i reprezentujących wszystkich fizjoterapeutów Polska dysponowała ograniczoną możliwością współpracy z dużymi graczami, takimi jak WCPT. Dziś już wiadomo, że ponad 66 tysięcy fizjoterapeutów zrzeszonych w KIF to siła ogromna. I tę siłę zaczęto dostrzegać.
Liczebność nie jest naszym jedynym atutem. Krajowa Izba Fizjoterapeutów to uregulowany samorząd, działający na mocy stosownej ustawy, a sam zawód fizjoterapeuty ma u nas status zawodu zaufania publicznego. Jesteśmy wzorcową organizacją w zakresie regulacji, a także systemu kształcenia.
Czy WCPT to atrakcyjny partner?
Fizjoterapeuci w Polsce mają wiele potrzeb. Współpraca z dużym partnerem, który jest w stanie pomóc w ich realizacji, jest dla nas jak najbardziej korzystna.
Istnieje wiele obszarów, w których WCPT już teraz aktywnie działa na terenie Europy. Oto niektóre z nich:
- Prace nad Direct Access (ang. bezpośredni dostęp), czyli możliwością swobodnego dostępu do fizjoterapeuty, w ramach koszyka świadczeń, bez konieczności wcześniejszej konsultacji lekarskiej. WCPT, jako organizacja uznawana przez Komisję Europejską, ma większą siłę niż lokalne działania lobbingowe prowadzone w tym celu. Proces wprowadzenia Direct Access do systemów publicznych ma się zakończyć do 2024 r.
- Projekt rozszerzenia kompetencji fizjoterapeuty (np. o możliwość przepisywania leków, zlecania badań obrazowych, kierowania do innych specjalistów, zabiegi inwazyjne) także w ramach koszyka świadczeń na terenie całej Europy.
- Udział w procesie tworzenia struktur tzw. digital health (e-zdrowie, cyfryzacja ochrony zdrowia), w tym telerehabilitacji, a także jednolitego systemu dokumentacji elektronicznej na terenie całej Europy.
- Ujednolicenie systemu sprawozdawczego z efektywności fizjoterapii, a co za tym idzie – wpływ na system jej finansowania w opiece zdrowotnej.
- Wpływ na kształtowanie polityki migracyjnej pacjentów na terenie Unii Europejskiej.
- Wpływ na kształtowanie polityki migracyjnej fizjoterapeutów na terenie Unii Europejskiej
Struktury WCPT podzielono na regiony. Każdy region posiada swoją „organizację córkę”. Na przykład na terenie Europy jest to ERWCPT
WCPT istnieje od 1951 r., zrzesza 121 organizacji reprezentujących kraje na całym świecie. Łącznie liczy 625 tys. członków. Prezydentem WCPT jest Emma Stokes, która sprawuje tę funkcję już drugą kadencję.
Wizja przyszłości
Aby wyobrazić sobie, co w praktyce oznaczają zmiany, nad którymi pracuje WCPT, można użyć poniższej projekcji, która przedstawia pożądany przez nas wszystkich stan:
„Fizjoterapeuta – to niezależny specjalista pierwszego kontaktu, którego usługi refunduje NFZ w ramach koszyka świadczeń. Może zlecać badania obrazowe oraz pełną pulę sprzętu ortopedycznego, przepisywać leki z zakresu swoich kompetencji, a także kierować pacjenta do innych specjalistów. Korzysta z elektronicznego programu do prowadzenia dokumentacji medycznej, na którym pracują także jego koleżanki i koledzy w całej Europie. Pacjenci mogą swobodnie migrować pomiędzy państwami oraz kontynuować leczenie, bo każdy kolejny fizjoterapeuta ma wgląd w historię ich choroby, wdrożonych procedur i efektów terapii. Usługi te są rozliczane w jednym europejskim systemie. Pacjent wybiera, w którym kraju chce się leczyć. To za nim idą pieniądze, bo fizjoterapia jest ustawowo zagwarantowana w ramach ubezpieczeń państwowych oraz prywatnych. Ponieważ stawki refundacji usług są stałe na terenie Europy, konkurencyjne są państwa, które wykonują je lepiej i taniej. Zawód fizjoterapeuty jest zawodem zaufania publicznego, więc jego przedstawiciele mogą świadczyć swoje usługi na całym kontynencie bez konieczności dopełniania dodatkowych procedur nostryfikacyjnych. Wzrasta prestiż zawodu, dobrze układa się współpraca z decydentami. Zwiększa się aktywny udział fizjoterapeutów w sektorze zdrowia, a dzięki temu poprawiają się warunki pracy i płacy.”
Można tę wizję postrzegać jako fantazję. Równie dobrze można ją uznać za cel, który po prostu należy realizować, co ma zamiar robić KIF w strukturach WCPT.
Raz na cztery lata WCPT organizuje General Meeting (walne zebranie delegatów), czyli spotkanie, w czasie którego podejmowane są kluczowe decyzje co do funkcjonowania organizacji przez kolejne cztery lata. Następny General Meeting odbędzie się w 2023 r. w Tokio.
