Debatę o cyfrowej fizjoterapii podjęła w 2017 r. Światowa Konfederacja Fizjoterapii (WCPT), która wspólnie z Międzynarodową Siecią Organów Regulacyjnych ds. Fizjoterapii (INPTRA) powołała grupę zadaniową ds. Cyfryzacji w Fizjoterapii1. Efektem jej pracy jest wydana w 2019 r. „Biała Księga Fizjoterapii Cyfrowej”. KIF jako organizacja członkowska została zaproszona do udziału w konsultacjach przy opracowaniu raportu.
Telerehabilitacja to świadczenie usług rehabilitacyjnych za pośrednictwem technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Termin ten obejmuje szereg usług rehabilitacyjnych tj. ocena, monitorowanie, zapobieganie, interwencja, nadzór, edukacja i konsultacje.2
„Biała Księga” prezentuje, jak wygląda fizjoterapeutyczna praktyka cyfrowa w różnych krajach na świecie. Proponuje jej definicję i cel, bada korzyści, ale też pokazuje bariery i ograniczenia prawne. Ważnym aspektem poruszanym w raporcie jest przygotowanie odpowiednich programów edukacyjnych, które uczą fizjoterapeutów pracy online z pacjentem.
Jak wynika z raportu, cyfrowa fizjoterapia oferuje szereg korzyści użytkownikom usług, usługodawcom i społeczeństwu.
Korzyści dla użytkowników usług:
- Rozszerza możliwość łączenia się ze specjalistami niezależnie od lokalizacji.
- Zmniejsza bariery środowiskowe i niweluje czas podróży.
- Zwiększa bezpieczeństwo, eliminując potrzebę podróżowania osób z niepełnosprawnością.
- Otwiera dostęp do tej samej usługi niezależnie od zmian lokalizacji usługobiorcy.
- Zwiększa niezależność i kontrolę użytkownika nad zarządzaniem własnymi problemami zdrowotnymi i potrzebami (self-management).
- Zwiększa elastyczność, ponieważ użytkownicy usług mogą planować terapię w czasie, który najbardziej im odpowiada.
- Likwiduje koszty podróży.
Korzyści dla usługodawców:
- Zwiększa wydajność siły roboczej, w tym redukuje konieczność podróży między placówkami opieki.
- Pozwala na większą kontrolę treści i sposobu przekazywanych informacji oraz zasobów do samodzielnego zarządzania zdrowiem.
- Zwiększa zdolność monitorowania standardów opieki i wyników użytkowników usług.
- Zapewnia możliwość kreatywnego myślenia i pracy poprzez wykorzystanie oferowanych opcji technologicznych.
- Umożliwia modyfikowanie prowadzonej fizjoterapii domowej.
Korzyści dla społeczeństwa:
- Zwiększa efektywne wykorzystanie zasobów publicznych, zwłaszcza w systemach zdrowia finansowanych ze środków publicznych.
- Zapewnia pracodawcom korzyści (wydajność pracownicza i organizacyjna).
- Zapewnia szersze korzyści społeczne, dzięki lepiej poinformowanej i autonomicznej opinii publicznej w odniesieniu do zdrowia, prewencji.
- Zachęca do większego nacisku na samozarządzanie zdrowiem (społeczeństwo mniej zależne medycznie), a zatem wpływa na zachowania prozdrowotne.
- Dostosowuje się do oczekiwań i preferencji poszczególnych osób.
- Tworzy równy dostęp niezależnie od położenia geograficznego.
- Ogranicza negatywny wpływ na środowisko, dzięki zmniejszeniu liczby podróży w celu uzyskania opieki.
W „Białej Księdze” zamieszczono rekomendacje dotyczące rozwoju telerehabilitacji dla rządzących oraz instytucji reprezentujących fizjoterapeutów. Zaleca się, aby – na poziomie krajowym – rządy, organizacje i instytucje naukowe:
- Popierały innowacyjne technologie i wdrażały je na poziomie instytucjonalnym.
- Ustanawiały ramy prawne, standardy postępowania w praktyce, przygotowywały fizjoterapeutów do pracy online.
- Podjęły wyzwanie, które związane jest z ustaleniem refundacji i nowych modeli finansowych płatników publicznych i prywatnych.
- Rozwijały kompetencje cyfrowe fizjoterapeutów.
- Promowały kulturę współpracy cyfrowej wielospecjalistycznych zespołów.
- Wdrażały badania EBP i EBM.
- Tworzyły role przywódcze w zakresie praktyki cyfrowej, które obejmują fizjoterapeutów.
W całym systemie opieki zdrowotnej będą niebawem potrzebni liderzy cyfrowi, których zadaniem będzie kontrolowanie rynku cyfrowego, wdrażanie zmian, inspirowanie nowymi wizjami usług cyfrowych skoncentrowanych na pacjencie. Wymóg ten naturalnie dotyczyć powinien nie tylko pielęgniarstwa i sektora lekarskiego, ale wszystkich świadczeniodawców medycznych. Na podstawie powyższych rekomendacji KIF rozpoczyna debatę o telerehabilitacji w Polsce. Przy wsparciu WCPT zamierza wywrzeć nacisk na rozwój telerehabilitacji w polskim systemie zdrowia, uformowania jej jasnych ram prawnych, wdrożenia rozliczeń finansowych za usługi online, a także opracowania ścieżki szkoleń w tym zakresie.
Pierwszym, małym krokiem, który KIF zrobiła w obecnym, trudnym czasie, jest dodanie do portalu Znajdź Fizjoterapeutę możliwości telerehabilitacji. Zachęcamy do wypróbowania nowych możliwości.
1. Digital Physical Therapy Task Force, 2017–2019, Alan Lee, Chair, United States, Karen Finnin, Australia, Lesley Holdsworth, Scotland, Dianne Millette, Canada Chris Peterson, United States.
2. Na podstawie definicji American Telehealth Association.
